Kategori: Diğer

Her yıl 1-7 Ağustos tarihleri arası bebekleri anne sütüyle beslemenin yaygınlaşması için dünyada emzirme haftası olarak kutlanmaktadır.

Emzirme hem anne hem de bebek sağlığı için kritik öneme sahip olduğu için Birleşmiş Milletler 2030 yılı sürdürülebilir kalkınma hedeflerinin de ana odak noktalarından biridir [1]. Anne sütü dinamik bir yapıya sahiptir. İçeriği gün içinde değişmekle birlikte, bebeğin gelişimine ve sağlık durumuna göre de sürekli yenilenmektedir. Bu yüzden kişiselleştirilmiş ilaç olarak da tabir edilmektedir [2]. Araştırmalar emzirme oranındaki artışın bebek ölüm oranlarını ciddi şekilde azalttığını göstermektedir. Bu konularda yapılan modelleme çalışmaları bütün bebeklerin 2 yıl boyunca anne sütünden faydalanması halinde 5 yaş altındaki 820.000’den fazla çocuk ölümünün önüne geçilebileceğini göstermektedir [2,3,4]. Uzun süre anne sütüyle beslenen bebeklerin bağışıklığının daha güçlü olduğu ve obezite riskinin düştüğü kaydedilmektedir [2,4]. 

Emzirme sadece bebek için değil anne sağlığı için de pek çok hastalık riskini azaltıcı etkiye sahiptir. Emziren annelerde meme kanseri, rahim kanseri, tip-2 diyabet ve kalp hastalığı geçirme riskinin önemli ölçüde azaldığı belirtilmektedir [2,4].

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) bebeklerin doğumdan sonra ilk 1 saat içinde emzirilmeye başlanmasını, ilk 6 ay sadece anne sütüyle beslenmesini ve emzirmenin en az 2 yıl sürdürülmesini önermektedir. Annenin emzirme konusunda yeterli destek görmemesi, doğru bilgilendirilmemesi, gereksiz biberon/emzik kullanımı emzirmenin sürdürülememesinin önemli sebeplerindendir. Bu yüzden annenin bu konuda sağlık personelleri tarafından doğru bilgilendirilmesi ve desteklenmesi çok önemlidir. Annenin doğru beslenmesi de sütün kalitesini arttırıcı bir etmendir. Dünyada ilk 6 ay sadece anne sütüyle beslenme oranı ise %40’dır [4]. 

DSÖ annelerin minimum 18 hafta ücretli izin hakkına sahip olması gerektiğini belirtirken, çocuklar üzerinde eşit sorumluluğu teşvik etmek için ücretli babalık izni haklarının da genişletilmesi gerektiğinin altını çizmektedir [3]. Annelerin çalışmaya başladıktan sonra ise emzirmeyi sürdürebilmeleri için süt izni, süt sağma ve saklama için gerekli koşulların yaratılması gibi ihtiyaçların karşılanması gerekmektedir. Norveç 49 haftalık [5], Bulgaristan 410 günlük [6], İsveç ise 480 günlük [7] ebeveynlik izni süreleriyle bu konuda duyarlı ülkeler olarak öne çıkmaktadır. ABD ise bu listenin en sonlarında yer almaktadır. Türkiye'de annelere 8 hafta doğum öncesi, 8 hafta doğum sonrası olmak üzere 16 hafta ücretli izin hakkı tanınmaktadır. Babalar ise devlet kurumlarında 10, özel sektörde ise sadece 5 gün ücretli izin hakkına sahiptir [8]. Bu süreler ne yazık ki bebeklerin anne sütünden daha fazla faydalanabilmesi ve ebeveynle çocuğun güçlü bir bağ kurabilmesi açısından yetersiz kalmaktadır. Umuyoruz Dünya Emzirme Haftası ile birlikte emzirme konusunda farkındalığın artmasıyla daha çok bebek anne sütüne erişebilir ve anneler emzirmeyi sürdürebilmeleri için daha geniş haklara kavuşabilir.

Yazar: Tuba Bucak

Editörler: Güney Akbalık, Pınar Önal

Görsel: Hilal Mehlika Kırca

Kaynakça

[1] Breastfeeding and Sustainable Development Goals Factsheet. https://worldbreastfeedingweek.org/2016/pdf/BreastfeedingandSDGsMessaging%20WBW2016%20Shared.pdf

[2] C. Victora, R. Bahl, A Barros, G.V.A Franca, S. Horton, J. Krasevec, S. Murch, M. J. Sankar, N. Walker, and N. C. Rollins. 2016. "Breastfeeding in the 21st Century: Epidemiology, Mechanisms and Lifelong Effect." The Lancet 387 (10017):475-490.

[3] https://www.unicef.org/press-releases/who-unicef-issue-new-guidance-promote-breastfeeding-globally

[4] https://www.who.int/features/factfiles/breastfeeding/en/

[5] https://ec.europa.eu/social/main.jsp?catId=1123&langId=en&intPageId=4704#:~:text=The%20parental%20benefit%20period%20is,parent)%20with%2080%25%20coverage.&text=as%20sickness%20benefit.-,The%20maximum%20benefit%20is%20equivalent%20to%206%20G%20annually%2C%20regardless,whether%20your%20income%20is%20higher.

[6] https://ec.europa.eu/social/main.jsp?catId=1103&langId=en&intPageId=5037

[7] https://ec.europa.eu/social/main.jsp?catId=1130&langId=en&intPageId=4808#:~:text=390%20days%20of%20parental%20benefit,at%20SEK%20180%20per%20day.

[8] https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2016/04/20160413-10.htm